သိုသိပ်မှုကို ဦးစားပေးကြမယ် - Dr. Phio Thiha

 “သိုသိပ်မှုကို ဦးစားပေးကြမယ်”

---

ကျွန်တော့်လို သာမန်ပြည်သူတွေ ဖတ်ဖို့ပါ။

စစ်ရေးကျွမ်းကျင်သူ မဟုတ်ပေမဲ့ ဒီကာလမှာ လေ့လာဖြစ်တာတွေ၊ စကားဝိုင်း ဆွေးနွေးပွဲတွေမှာ Moderator အဖြစ် ဝင်ပါရင်း သိလာတာတွေကို မျှဝေချင်ပါတယ်။

ခုဆို ကမ်ပိန်းတွေ အများကြီးပဲ လုပ်ကြတယ်။ လုပ်သမျှ တော်တော်များများလည်း ပြည်သူတွေရဲ့ ပါဝင်မှုကြောင့် အောင်မြင်သွားကြတာ များတယ်။ ပြီးရင် အဲဒီငွေတွေက မြေပြင်ကို တကယ်ရောက်သလား၊ ထိထိရောက်ရောက် ဖြစ်သလားကျ သေချာမသိရဘူး။ ပြည်သူတွေကလည်း တော်လှန်ရေး နိုင်ချင်စိတ်နဲ့ ကူနေကြပေမဲ့ ကိုယ်ကူလိုက်တဲ့ငွေ တကယ်အကျိုးရှိမရှိတော့ သိချင်ကြမှာပဲ။

နောက်ပြီး ခုပဲ ကရင်နီအတွက် ကမ်ပိန်းတစ်ခု အောင်သွားတယ်။ နောက်ရက်ကျ ကရင်နီအတွက်ပဲ နောက်ကမ်ပိန်းတစ်ခု ပေါ်လာပြန်တယ်။ ဒီတော့ ဘယ်လောက်ကူကူ မလုံလောက်နိုင်သလို ဖြစ်နေတယ်။

ဒါတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပြောပြလိုတာပါ။

ပထမတစ်ချက်က ကျွန်တော်တို့ တော်လှန်ရေးက ပြည်သူတွေရဲ့ ချွေးနဲစာနဲ့ အဓိက လည်ပတ်နေရတာပါ။ တစ်ဖက်ကတော့ နိုင်ငံတော်ဘတ်ဂျက်ဆိုပြီး တရားဝင် တောင်းခံတာရော၊ သယံဇာတ ရောင်းရငွေတွေရော၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကနေ ရတာတွေရောနဲ့ တည်ဆောက်ထားတဲ့ အဖွဲ့အစည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် တော်လှန်ရေးမှာ ငွေလိုအပ်ချက်ဟာ အင်မတန် များပါတယ်။ ပြောရရင် ဆင့်ပါးစပ် နှမ်းပက်နေသလိုပါပဲ။ ဒီအတွက် ဘယ်လောက်ကူကူ မလောက်နိုင် ဖြစ်နေတာပါ။ စစ်ကိုင်းတိုင်းအတွက် ရည်ရွယ်ပေမဲ့ တစ်တိုင်းလုံးက အဖွဲ့အားလုံး ရချင်မှ ရမယ်။ ကရင်နီအတွက် ဆိုပေမဲ့ မရလိုက်တဲ့ အဖွဲ့တွေ အများကြီး ရှိမယ်။ ဒါကို နားလည်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။

အဲဒါကြောင့်မို့လည်း အားလုံး ဝိုင်းကူကြဖို့ ပြောနေရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ လက်နက်ဖိုးထဲ ကူရဲသူက ကူ။ အကုသိုလ် ဖြစ်မှာစိုးတယ်ဆို စစ်ဘေးရှောင်ထဲကို ကူ။ မဟုတ်ရင် တော်လှန်ရေးလည်း ဒီလူတွေ၊ စစ်ဘေးရှောင် ကူလည်း ဒီလူတွေဆို ကြာရင် မလွယ်ပါဘူး။

နောက်တစ်ချက်က တော်လှန်ရေးမှာ လက်နက်ရရှိဖို့နည်းတူ အမိန့်စီးဆင်းမှု Chain of command အားကောင်းဖို့ဟာလည်း သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။ တက်ဆို တက်ရမယ်။ ပစ်ဆို ပစ်ရမယ်။ ဆုတ်ဆို ဆုတ်ရမယ်။ တစ်ခါတလေ တစ်ဖက်အင်အားက နည်းနည်းပဲ ရှိတယ်။ တိုက်လိုက်ရင် အလွယ်တကူ နိုင်တယ်။ သို့သော် အဲ့လိုနိုင်ပြီးရင် တစ်ဖက်က ထိုးစစ်ဆင်လာမှာကို ခုခံနိုင်တဲ့ အနေအထား ရှိလား တွက်ရတယ်။ မဟုတ်ရင် ဒီတစ်ပွဲတော့ နိုင်သွားပေမဲ့ ကိုယ့်ဘက်က ပြန်ပေးရမှာ ပိုများတယ်။ ဒါဆို ရှောင်သင့်ရင် ရှောင်လိုက်ရမယ်ပေါ့။ ဒါတွေအတွက်က COC သည် အရေးကြီးတယ်။

ကိုတေဇာစန်း ပြောသလို ပြောရရင် စစ်ပုံကျဖို့ လိုတယ်။ COC အားကောင်းရမယ်။ သိုသိပ်ရမယ်။ လျှို့ဝှက်တတ်ရမယ်။ ဗျူဟာမြောက်ရမယ်ပေါ့။ အဲ့လိုမဟုတ်ဘဲ ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ် အကုန်တင်နေရင်၊ တိုက်ချင်သလို တိုက်နေရင် အောင်ပွဲရဖို့ ခက်နိုင်ပါတယ်။

ဒါ​ကြောင့် မြေပြင်ကို ထောက်ပံ့ပြီးသွားတိုင်း ချက်ချင်း သုံးချင်မှ သုံးလိမ့်မယ်။ အခြေအနေကို တွက်ဆရတာ ရှိတယ်။ တစ်ဖက်က ထိုးစစ်ဆင်လာတာကို စောင့်ရတာတွေ ရှိတယ်။ ကိုယ့်ဆီမှာ ဒါတွေရှိနေပြီ ဖြစ်ကြောင်းလည်း ထုတ်ပြောလို့ မရဘူး။ သုံးပြီးသွားလည်း တိုက်ပွဲသတင်းကို မထုတ်ပြန်ရတာတွေ ရှိတယ်။ ပြည်သူကို အားတက်စေချင်လို့ ပြောပြချင်ပေမဲ့ ကိုယ်ပြောလိုက်ကာမှ မြေပြင်အဖွဲ့တွေ ပိုခက်ခဲသွားမှာကိုလည်း တွက်ဆရပြန်သေးတယ်။ ဥပမာ မြောက်ပိုင်းဆို ကြည့်ပါ။ အချင်းချင်းထဲက လူတောင် မသိရတဲ့အထိ လျှို့ဝှက်ပါတယ်။ AA ဆိုလည်း ထိုနည်းလည်းကောင်းပါပဲ။

ဆိုတော့ ကူလိုက်တဲ့ ပြည်သူဟာ ကိုယ့်ငွေ ဘာဖြစ်သွားတယ် ဆိုတာကို အလုံးစုံ သိနိုင်ဖို့ရာ ခက်သလို၊ သိချင်နေလို့လည်း အဆင်မပြေဘူး ဆိုတာ အမုန်းခံပြီး ပြောလိုပါတယ်။

UG တွေ၊ လူသိနည်းတဲ့ အဖွဲ့တွေ အခက်အခဲ ဖြစ်ရတာလည်း အဲဒါကြောင့်ပါပဲ။ ထုတ်ပြောလို့က မရ၊ မရတော့ လူတွေက မယုံ၊ မယုံတော့ Fund မရနဲ့ လည်နေတာ။

အဲ့လိုအခြေအနေကို ကြားကနေ အမြတ်ထုတ်ပြီး ပြည်သူတွေရဲ့ ငွေကို အလွဲသုံးစား လုပ်နေသူတွေကလည်း ရှိပြန်တာကိုး။

စစ်ရဲ့ သဘောအရ သိုသိပ်ရတယ်။ Fundraising ကျတော့ လူတွေကို ချပြပြီးမှ ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ရတယ်။ အဲဒီတော့ ပြဒါးတစ်လမ်း သံတစ်လမ်းလို ဖြစ်နေတယ်။

ဦးစားပေး ရွေးရရင်တော့ တော်လှန်ရေးကာလ ဖြစ်နေတော့ သိုသိပ်မှုကို ဦးစားပေးကြဖို့ပဲ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။

မလှူခင်၊ မကူခင်မှာတော့ သေချာစိစစ်ပါ။ ခေါင်းရှုပ်မခံနိုင်ရင် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနဆီ တိုက်ရိုက်ရောက်မဲ့ PRF လို အစီအစဉ်တွေ၊ မမများနဲ့ ပွဲကမယ်လို အစီအစဉ်တွေမှာ ဝင်ပါပါ။ တခြားအဖွဲ့တွေကို တိုက်ရိုက်ကူချင်တာ ဆိုလည်း တော်လှန်ရေးထဲ အချိတ်အဆက် ရှိတဲ့သူတွေနဲ့ မေးမြန်းပြီးမှ ကူပါ။ ကျွန်တော်တို့တွေ ကြော်ငြာပေးရင်လည်း သေချာစိစစ်ပြီးမှ ကြော်ငြာပေးပါတယ်။ မဟုတ်ရင် ပြည်သူ့ငွေတွေ အလဟဿ ဖြစ်ကုန်မှာစိုးလို့ပါ။

ပြည်သူကို အားတက်စေဖို့ သိသင့်သိထိုက်သလောက် သိရအောင်လည်း သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများက ပြောပြပေးပါ။ အထူးသဖြင့် ဗမာပြည်သူအများစုဟာ ဒီအခြေအနေနဲ့ အသားမကျသေးပါဘူး။ သိုသိပ်မှုထက် ဒီမိုကရေစီစနစ်ရဲ့ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ဆိုတာနဲ့ ပိုရင်းနှီးသူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ကချင်၊ ကရင်နီ၊ ရခိုင် စတဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေလို မဟုတ်သေးဘူး။ ဒီတော့ ကိုယ့်ဘက်က ပြောထားသင့်သလောက် မပြောထားရင် (​ကောင်း​စေချင်လို့ သဘောရိုးနဲ့ ထောက်ပြတာ မဟုတ်တဲ့) ကြားလူတွေ ဝင်နှောက်ကုန်ပါလိမ့်မယ်။ အဲဒါကလည်း သတိထားသင့်တဲ့ကိစ္စ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြည်သူများကလည်း တော်လှန်ရေးရဲ့ သိုသိပ်ဖို့ အရေးကြီးတဲ့သဘောကို နားလည်ပေးပါ။ ကျွန်တော်တို့ ကူသမျှ ဘာမှအကျိုးမရှိဘူးဆို တော်လှန်ရေးဟာ ခုလို ရှေ့ကို ရွေ့လာစရာ အကြောင်းမရှိပါဘူး။ ဒါကြောင့် နိုင်သလောက်ဝန်ကို ဆက်ထမ်းပေးပါ။ တကယ့်အကြီးစား ဘီလူးကြီးကို နှိမ်နင်းနေရတာမို့ အချိန်တော့ ပေးရပါတယ်။ အားစိုက်ရပါတယ်။ ဒီတစ်နှစ်အတွင်းမှာကို ရလဒ်တွေ အများကြီးရှိလာခဲ့ပြီမို့လို့ ရှေ့ဆက်ပြီး ပါဝင်ကြမယ်ဆို ကျွန်တော်တို့ မျှော်လင့်ထားတဲ့ ပန်းတိုင်ကို မဖြစ်မနေ ရောက်လာပါလိမ့်မယ်ခင်ဗျာ။

---

Dr. Phio Thiha

၁၆.၉.၂၀၂၂